Hoofdstuk 7

Dit artikel hoort bij: Bodem+ Jaarwerkplan 2019

Ondersteuning Deltaprogramma en Nationaal Programma Bodemdaling

Bodemdaling

Verbinden, versterken en ontwikkelen van kennis is aanpak

De ondersteuning van het Deltaprogramma Ruimtelijke adaptatie bouwen we verder uit. In 2019 helpen we om de (proces)ondersteuning Ruimtelijke adaptatie (20 miljoen Euro) in te richten, bouwen we verder aan (en verbinden we kennis met) het Nationale Kennisprogramma Bodemdaling en helpen we binnen RWS met het klimaatbestendig maken van het areaal van RWS.

Deltaprogramma

Een klimaatbestendig Nederland in 2050. Dat is het doel dat de gezamenlijke overheden hebben onderstreept in het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie in 2017 om te anticiperen op de voorspelde klimaatverandering. Om dit te halen is afgesproken dat we in 2020 klimaatbestendig handelen in visie en dagelijkse praktijk. Hiervoor zijn stevige ambities geformuleerd. Met in 2019 het in beeld krijgen van de kwetsbaarheden via een stresstest en deze in 2020 in dialoog met alle stakeholders vertalen naar een uitvoeringsagenda. Ambities die ook voor RWS gelden. De vitaliteit en kwetsbaarheid van de bodem en ondergrond zijn verweven met de stresstest en de bijdrage die het bodem- en watersysteem zelf kan hebben in het zoeken naar oplossingen. Bodemdaling wordt als tegenhanger van zeespiegelstijging meegenomen als een van de meest complexe bodemopgaven van dit moment. Naast klimaatadaptatie en –mitigatie is het onderdeel van veel andere maatschappelijke opgaven, zoals stedelijke ontwikkeling, voedselvoorziening en duurzame economie. Oplossingen die duurzamer bodembeheer en landgebruik vragen. Al sinds 2014 is Bodem+ actief binnen het Deltaprogramma en het netwerk dat nu bekendstaat als het Nationaal Kennisprogramma Bodemdaling. 

Deltaprogramma Ruimtelijke adaptatie (DPRA)

Bodem+ verbindt mensen en kennis, initieert projecten en stimuleert innovaties binnen RWS, het ministerie van IenW en regionale overheden om de ambities van het Deltaprogramma te kunnen halen. We hebben kennis van het bodem- en watersysteem en houden die op peil. Ook vertalen we beproefde kennisconcepten en financiële concepten naar het Deltaprogramma Ruimtelijke adaptatie. We werken deze binnen het nationaal team DPRA uit met onze partners om de beoogde 20 miljoen euro aan (proces)ondersteuning doelmatig in te zetten. Ook werken we aan nieuwe verdienmodellen en zetten we in op borgen van klimaatadaptatie in standaarden (richtlijnen, protocollen en normen) en omgevingsvisies. Binnen RWS zetten we onze kennis in om onze fysieke netwerken klimaatbestendig te maken.

Nationaal Kennisprogramma Bodemdaling

Met andere Rijkspartners en regionale overheden zetten we ook in 2019 vol in op het Nationaal Kennisprogramma Bodemdaling, mede als ondersteuning voor verschillende Regiodeals, Klimaattafels en het nieuw te vormen Nationaal programma Bodemdaling. In dit kennisprogramma wordt een groot aantal initiatieven verbonden om de cirkel rond te krijgen op gebied van de 6 ‘m’s’:

  • Meten;
  • Mechanismen begrijpen;
  • Modelleren;
  • Maatschappelijke kosten en baten;
  • Maatregelen;
  • Monitoren.

Op basis hiervan kunnen we handelingsperspectieven ontwikkelen voor overheden, bedrijven en burgers. Vanuit een maatschappelijke context en het streven naar een duurzame leefomgeving, in het levendige speelveld dat zich uitstrekt van nationale politiek tot lokale besluitvorming. Zo zijn we bijvoorbeeld in Gouda betrokken bij het opstellen van een visie en aanpak. Dit dient mede als voorbeeld voor andere overheden, die instrumenten kunnen delen via Bodemvizier.

Op gebied van kennisontwikkeling werken we mee aan de Regiodeal Groene Hart met de Nationale Informatievoorziening Bodemdaling (NIB) en kennis- en innovatieprogramma’s vanuit NKWK (Nationaal Kennisprogramma Water en Klimaat), NWO (Universiteiten), RAAK (Hogescholen) en SBIR (satelliet data). En in de uitvoering binnen ‘klimaatbestendige netwerken RWS’ en de living lab Gouda.

Op gebied van communicatie zijn we actief bij landelijke congressen en zijn we medeorganisator van het internationale bodemdalingscongres TISOLS 2020 van UNESCO in Nederland.

Als onderdeel van het Uitvoeringsprogramma Bodem- en Ondergrond verbinden we klimaatadaptatie met bodem- en ondergrond op kennisgebied binnen het project ‘DNA van stad en omgeving’.