In 4 stappen van toets naar beslissing in de Corridorstudie Amsterdam-Hoorn

Hoe lang de voorbereiding van een project ook is, ooit valt er een beslissing. Dit moment gaat gepaard met een woud aan toetsen en analyses van het rapport. Vervolgens destilleert de opdrachtgever bij DG Bereikbaarheid hier een transparant advies uit aan de minister. Hoe dit werkt, leest u in dit artikel aan de hand van de Corridorstudie Amsterdam – Hoorn.

foto Anneke van Dorp
Anneke van Dorp

‘Als een kameleon spit ik de rapporten door’

Stap 3: de opdrachtgever

Vanuit DG Mobiliteit (DGMo) fungeert een beleidsadviseur als opdrachtgever namens de minister. Anneke van Dorp van DGMo staat hiervoor in de startblokken. Als opdrachtgever duidt zij de informatie. De inspanningen van de opdrachtgever kunnen worden gezien als een toets op zichzelf. Hoe gebruikt zij het MER-rapport, de voortoets en de MKBA?

’Als een kameleon spit ik de rapporten door. Het is voor mij zaak om in te schatten hoe anderen het eindrapport lezen en hoe het doorwerkt op belanghebbenden. Tegenstanders zijn nogal eens kritisch op milieueffecten, daarom ben ik scherp op het mogelijk uitvergroten van effecten door een ‘niet-in-mijn-achtertuin-gevoel.’

Gevoeligheidsanalyses

Als opdrachtgever let ze op de opbouw van het rapport. ‘Zit er logica in en is de redenering goed te volgen en leesbaar? Verder let ik op de onderbouwing van de wettelijke eisen en de projectdoelstellingen. Zijn er projectspecifieke aandachtspunten, dan kijk ik hoe die zijn uitgewerkt. De gevoeligheidsanalyses over effecten op samenhangende projecten horen ook in mijn advies.’

Dilemma’s

Dilemma’s ziet Anneke op voorhand niet. ‘Laat duidelijk zijn dat elke weguitbreiding negatieve effecten kan hebben voor lucht, geluid en gezondheid. Maatregelen die goed zijn voor het ene aspect, kunnen weer negatief zijn voor het andere aspect. Het principe is dat de minimale normen geborgd zijn. Deze geef je transparant weer in de vorm van overzichtelijke keuzes en hun respectievelijke voor- en nadelen.’

Risico’s

De risico’s worden in samenspraak met adviseurs voorbereid en transparant in beeld gebracht, inclusief de voor- en nadelen. Het is aan de minister om hierover de politieke afweging te maken.

Anneke van Dorp:
‘Sommige risico’s raken het hart van het project, andere risico’s gaan meer over zijdelingse zaken. Voor aanleg- of omgevingsrisico’s kunnen extra maatregelen worden getroffen. Soms beïnvloeden risico’s andere projecten. Over juridische risico’s heb ik contact met de juristen van HBJZ. Zij kunnen de risico’s bij de Raad van State het best inschatten. Vanuit het totale project gezien, hoeft een risico helemaal niet groot te zijn. Soms is het gevolg van politieke wil dat een risico acceptabel is.’

Politiek klimaat

Een project kan in het regeerakkoord staan of er kunnen bestuurlijke afspraken zijn. De opdrachtgever neemt het politieke speelveld mee in haar advies.

Opdrachtgever Anneke van Dorp:
‘Een kabinet kan bij de start van een regeerperiode andere overwegingen hebben dan vlak voor de verkiezingen. Ik overzie de politieke stromingen in de regering en de samenstelling van de staten en raden en betrek daarin ook het belang van de minister zelf, dat aan de basis ligt van het onderzoek.’