In 4 stappen van toets naar beslissing in de Corridorstudie Amsterdam-Hoorn

Hoe lang de voorbereiding van een project ook is, ooit valt er een beslissing. Dit moment gaat gepaard met een woud aan toetsen en analyses van het rapport. Vervolgens destilleert de opdrachtgever bij DG Bereikbaarheid hier een transparant advies uit aan de minister. Hoe dit werkt, leest u in dit artikel aan de hand van de Corridorstudie Amsterdam – Hoorn.

Stap 4: de Commissie voor de m.e.r.

De laatste stap voor het besluit door de minister is de onafhankelijke toets van de milieuinformatie door de Commissie voor de m.e.r. De Commissie stelt hiervoor een team met specialisten samen dat zich richt op de juistheid en volledigheid van de milieuaspecten in brede zin. Thema’s die hierop betrekking hebben zijn onder meer natuur, woon- en leefomgeving, cultuurhistorie, landschap, klimaatverandering en gezondheid. De toets ziet er op toe dat het milieubelang volwaardig wordt meegenomen. Soms begint de betrokkenheid van de Commissie al bij het meedenken over de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD). Bij langer lopende trajecten of bij het veranderen van de uitgangspunten kan de Commissie op verzoek ook tussentijds adviseren

Gijs Hoevenaars, Commissie voor de m.e.r.:
‘We toetsen de inhoud van de rapporten. Dan gaat het om de Notitie Reikwijdte en Detailniveau, de ontwerpbesluiten en alle achtergronddocumenten. De inhoud beoordelen we op papier, maar we gaan ook op locatie kijken. De MKBA zien wij niet. Ons kan gevraagd worden om ook te adviseren over de procedure. Zo niet, dan betrekken we dit niet in ons advies.’

Gijs:
‘Soms wordt bij een groot project een tussenstap ingebouwd door eerst de locatie te bepalen en daarna de inrichting uit te werken. Het is zinvol om bij zo’n knip in het project de Commissie te betrekken. Daarmee voorkom je dat wij daarover aan het eind veel opmerkingen maken.’

‘De inhoud beoordelen we op papier én op locatie’

foto Luc de Vries
Luc de Vries

Naar keuze: achteraf toetsen

Toetsen na de uitvoering: de evaluatiestudie

Niet verplicht, maar een leerzame toets na afloop van een project is de evaluatiestudie. Programmamanager Luc de Vries van DGMo constateert dat hiermee de samenhang van andere opgaven dan bereikbaarheid in beeld kan worden gebracht. Wat zijn de opbrengsten?

Luc de Vries, programmamanager DG Mobiliteit:
‘De toekomstige doorstroming en capaciteit van de infrastructuur is meestal de aanleiding voor een onderzoek, maar dat wil niet altijd zeggen dat de oplossing ook in die richting gezocht moet worden. Bovendien groeit de behoefte om bredere aspecten mee te wegen. Zo neemt het belang toe van effecten op klimaat en gezondheid, ook al zijn hiervoor niet altijd bredere normen, behalve vanuit directe omgeving van de infrastructuur.’

De bereikbaarheidsprogramma’s in de Metropoolregio Amsterdam en in de Regio Rotterdam/Den Haag en Utrecht zijn hier vorig jaar op ingesprongen door de opgaven van bereikbaarheid centraal te stellen. Oplossingen worden in samenhang onderzocht, dus naast wegen en openbaar vervoer ook in woningbouw, fietsvervoer en parkeernormen of parkeertarieven.

We worstelen nog wel met het beoordelen van deze oplossingsrichtingen in relatie tot de opdracht voor het onderzoek. In de evaluatiestudie van het Planbureau voor de Leefomgeving voor grote infrastructuurprojecten zijn enkele van deze effecten in beeld gebracht. Een voorbeeld hiervan is de verbetering van brede gezondheidseffecten of de toename van de WOZ-waardes van huizen in samenhang met aanleg van de tunnel in de A2 door Maastricht.’