De kunst van het samenwerken

Goed nieuws voor de chauffeurs van de ruim 200.000 voertuigen die er iedere dag overheen rijden: sinds maandagochtend 14 september is de Galecopperbrug in de A12 bij Utrecht weer helemaal open voor autoverkeer. De op een na drukste brug van Nederland werd de afgelopen jaren grondig gerenoveerd. De brug is niet alleen versterkt, maar ook bijna een meter verhoogd. Hierdoor kunnen de steeds groter wordende vrachtschepen over het Amsterdam-Rijnkanaal varen. Tot eind 2015 voeren we nog afrondende werkzaamheden uit. Hierna kan de brug weer zeker 30 jaar mee. Een grote uitdaging was om de A12 zoveel mogelijk open te houden tijdens het werk. En om duidelijk te communiceren over verwachte hinder. Dankzij een goede samenwerking met aanneemcombinatie Galecom is dat gelukt.

Door golfslag zijn dijken gevoelig voor erosie. Daarom bekleden we dijken met verstevigende zetstenen die voorkomen dat golven de dijk beschadigen. Om het afremmend vermogen en de stabiliteit van zetstenen te onderzoeken, hebben we samen met waterschappen, zetsteenproducenten en kennisinstituut Deltares in totaal 9 verschillende exemplaren getest in de oude Deltagoot in Marknesse en nieuwe in Delft (zie afbeelding). Hierin kunnen metershoge golven worden opgewekt, waardoor het mogelijk was om de zetstenen op schaal te beproeven. Met de nieuwe rekengegevens kunnen we beter uitrekenen hoe hoog een zetsteen moet zijn. Zo kunnen we nauwkeuriger dijken ontwerpen en toetsen. Uiteindelijk leidt het toepassen van zetstenen tot dijken die minder vaak verhoogd of aangepast moeten worden. Dit is goed voor het milieu en zorgt voor minder overlast voor de omgeving.

De Afsluitdijk vormt een onneembare barrière in de trekroutes van vissen. Daarom voeren we visvriendelijk spui- en schutsluisbeheer in. En hebben we een vispassage bij Den Oever aangelegd. Hierdoor weten miljoenen vissen straks moeiteloos de weg van de Waddenzee naar het IJsselmeer te vinden. Door het inlaten van Waddenzeewater – inclusief vis – kan het IJsselmeerwater te zout worden. Om dat te voorkomen, gaven we aannemer Van den Herik en ingenieursbureau Witteveen+Bos – in goed overleg met de regio – vrijheid voor een creatieve oplossing: 2 lange zoutwaterafvoerbuizen die door de dijken van de voorhavens in Den Oever en Kornwerderzand gaan en het zoute water terughevelen naar de Waddenzee. Flitslicht uit stroboscooplampen zorgt ervoor dat de zojuist binnengezwommen vis schrikt als die terug probeert te zwemmen. Zo verbeteren we de ecologische waterkwaliteit van het IJsselmeer, de achterliggende wateren en de Waddenzee. En blijft de drinkwaterfunctie van het IJsselmeer in stand.

Met slim watermanagement zorgen we ervoor dat we de juiste hoeveelheid water in het watersysteem hebben. En dat we het water beter over verschillende gebieden kunnen verdelen. Dat is van levensbelang: een wateroverschot zorgt voor overstromingsgevaar, te weinig water veroorzaakt problemen voor bijvoorbeeld de landbouw en de scheepvaart.
Dat kan alleen als de waterbeheerders samenwerken en over de huidige beheergrenzen heen kijken. Daarom wisselen Rijkswaterstaat en de waterschappen onder meer (real-time) data uit over weersvoorspellingen en waterstanden. Met deze gecombineerde kennis kunnen we water slimmer sturen.

> Meer weten? Henk Looijen, senior adviseur kennis en innovatie bij Rijkswaterstaat, vertelt alle ins en outs over slim watermanagement (YouTube-video).

Het door Heijmans ontwikkelde Greenway Low Energy (LE) is asfalt dat bij een lage temperatuur wordt geproduceerd. Dat bespaart energie en levert een CO2-reductie op van zo’n 25%. Daarbij wordt tot wel 60% oud asfalt hergebruikt. Greenway LE is daarmee een dubbel duurzaam asfalt. In samenwerking met Heijmans en TNO hebben we het asfalt uitvoerig getest op proefvakken op de A2 en A65. Met succes, want Greenway LE heeft alle proeven doorstaan en voldoet aan alle kwaliteitseisen. We gebruiken het nu op de A27 in West-Brabant.