2023 was een bewogen jaar voor VM-IVRA: een project waarin wegbeheerders, serviceproviders en autofabrikanten verkeersdata uitwisselen om actuele reisinformatie en slim routeadvies op maat voor elke automobilist te realiseren. Een opvallende trend was de groeiende samenwerking tussen serviceproviders, wegbeheerders, gemeenten en regionale overheden. Dit resulteerde in mooie mijlpalen, zoals de proef met schoolzones in de gemeenten Amsterdam, Helmond, ’s-Hertogenbosch, Meierijstad en Rotterdam. Het succes van deze proef heeft geleid tot de landelijke opschaling van de in-car waarschuwing voor schoolzones, waarover verder in dit e-zine meer te lezen is. Projectleider Ronnie Quaink blikt terug op 12 maanden vol bijzondere mijlpalen.

Het jaar 2023 markeerde een verschuiving van beproevingsfase naar implementatiefase. We troffen – samen met onze samenwerkingspartner NDW – voorbereidingen om nieuwe functies te integreren binnen de bestaande NDW-tools. Zo kan er in de tool Diego stremmingsinformatie worden doorgegeven en kunnen wegbeheerders in de tool Melvin vooraankondigingen van werkzaamheden melden. De NDW-tool George is de plek waar schoollocaties worden gepubliceerd maar ook bebording en milieuzones. In 2024 zullen we deze nieuwe functies integreren, gebaseerd op publiek-private wensen.

Indrukwekkende aantallen

Het afgelopen jaar zijn er flink wat vooraankondigingen ingezet door de serviceproviders Waze, Flitsmeister en Locatienet bij werk in uitvoering. Daarnaast zijn er ook DIBs (Digitale Informatieberichten) gebruikt bij talloze regelscenario’s in regio’s waaronder Amsterdam, Rotterdam Den Haag en de provincies Gelderland en Overijssel. In navolging op de VM-IVRA-instructietour langs alle verkeerscentrales en regionale verkeerskundige teams in het voorjaar van 2023, meldden steeds meer wegbeheerders zich aan om ervaringen op te doen met vooraankondigingen of regelscenario’s met stremmingen. Zo hebben de provincie Zeeland, de gemeente Helmond en verschillende verkeerskundige teams in Noord-Brabant met de eerste toepassingen geoefend. Zuid-Holland werkt aan een toepassing met de gemeente Den Haag en ook zijn er gesprekken met Zuid-Holland Bereikbaar gestart. Het afgelopen jaar zijn er alleen al bij deze regio’s ongeveer 2.000 scenario’s geactiveerd waarbij 1 of meerdere DIBs zijn ingezet. “Dat vind ik voor de fase waar we nu nog in zitten toch al indrukwekkende aantallen,” aldus projectleider Ronnie Quaink. De ANWB trad ook toe als serviceprovider met ANWB Onderweg, en nieuwkomer data-leverancier GeoJunxion, verstrekt schoolzone-data naar klanten in de logistieke en automotive sector.

Jonge generatie prefereert in-car informatie

Het meten van het verkeerskundig effect van de toepassingen op de weg was een uitdaging. Maar de verstrekte actuele informatie die we leveren uit de verkeerscentrales (inzet van de regelscenario’s) aangevuld met informatie over zaken als milieuzones en schoolzones is van grote meerwaarde voor de serviceproviders. Serviceproviders verrijken op basis van de verstrekte verkeersdata de eigen data en kunnen hiermee de navigatiediensten verbeteren. Wat dat betreft zitten we nog maar aan het begin van de ontwikkelingen. Zo illustreerde de Smart Mobility Monitor 2023 bijvoorbeeld dat jonge weggebruikers meer vertrouwen hebben in in-car informatie dan in bijvoorbeeld de informatiepanelen langs de weg. De verwachting is dat dit aantal alleen maar verder toeneemt. Samenwerking met serviceproviders blijft dus cruciaal voor wegbeheerders die grip willen houden op verkeerssturing over hun wegennet.

Ronnie Quaink, André Ingelse en moderator Joost Hoebink tijdens het Samen Slim op Weg event op 31 oktober 2023

Samenwerking centraal

“We weten elkaar beter te vinden en het wordt natuurlijker om elkaar op te zoeken”

De sleutel tot succes binnen de ontwikkeling van VM-IVRA is samenwerking. Veel wegbeheerders willen steeds meer samenwerken met serviceproviders; het wederzijds vertrouwen groeit. Dit werd ook duidelijk bij het Samen Slim op weg event 2023. Veel wegbeheerders zijn actief bezig met digitaal verkeersmanagement, wat hoopgevend is. De gezamenlijke sessies met VM-IVRA, serviceproviders en gebruikersoverleggen met wegbeheerders dragen bij aan het gezamenlijk bespreken, testen en leren van toepassingen. Zo ook op internationaal niveau. “We delen zoveel mogelijk de ervaringen die we opdoen. Zo hebben we het afgelopen jaar bij verschillende sessies met NDW de Nederlandse ontwikkelingen op het gebied van digitaal verkeersmanagement laten zien. En waren we te vinden bij evenementen als TM2.0 (Traffic Management 2.0), NAPCORE, het European ITS Congres in Lissabon en de Annual Polis Conference in Leuven. De interesse voor ‘maatschappelijk gewenste routering’ is ook in het buitenland heel erg groot. Hier kan bijvoorbeeld het concept van ‘Avoids’ (vermijdingen van een bepaald gebied) van grote meerwaarde zijn. En daar is volgens Ronnie Quaink veel interesse voor. “Veel steden willen sluipverkeer verminderen.”

Samenwerkingen op deze schaal tonen aan hoeveel potentie ons werk heeft, en hoe belangrijk het is om effectief te innoveren. De digitale opgave van wegbeheer is groot, maar samen kunnen we ook in 2024 veel bereiken.