Data kunnen helpen om meer te doen in minder tijd, met minder mensen. Maar dan moet je wel weten hoe je data analyseert en vervolgens gebruikt bij het slim plannen van bijvoorbeeld het onderhoud van bruggen, sluizen en snelwegen. Rijkswaterstaat is hier al een tijd mee bezig, nationaal én op Europees niveau in het project BEPROACT.
Data zijn onmisbaar om al het onderhoud aan bruggen, sluizen en snelwegen gedaan te krijgen. Dat is de stellige overtuiging van Raymond Feron. Hij is adviseur digitalisering assetmanagement bij Rijkswaterstaat en in die hoedanigheid projectmanager van het EU-project Building an Ecosystem to proactively develop data-driven asset management (BEPROACT). ‘We hebben schaarste aan technisch personeel’, zo stelt hij. ‘Dit geldt niet alleen voor Rijkswaterstaat, maar ook voor de aannemers waarmee we samenwerken. Als we het onderhoud blijven doen zoals we het altijd deden, redden we het niet. Het moet slimmer.’
Datagedreven technieken
‘We geven bedrijven de kans om innovatieve datagedreven technieken te ontwikkelen en toe te passen’
En daar komen data om de hoek kijken. Feron benadrukt dat Rijkswaterstaat overtuigd is van het nut en de noodzaak van slimmer datagedreven assetmanagement. ‘We zijn hier samen met ketenpartners ook al echt mee bezig. BEPROACT is bedoeld als extra vliegwiel. In dit project werken internationale partners uit Duitsland, België, Luxemburg, Ierland, Frankrijk en Nederland samen. We geven bedrijven de kans om innovatieve datagedreven technieken te ontwikkelen en toe te passen.’ De deelnemende landen hebben allemaal assets die aan het eind van hun levensduur zitten. ‘De problemen zijn divers, maar de weg naar de oplossing komt overeen’, vertelt Feron. ‘Zo kijkt Rijkswaterstaat samen met Duitsland naar innovaties bij asfalt en de levensduur van bruggen, België richt het vizier op watervervuiling en Ierland wil het onderhoud van verkeerssystemen moderniseren.’
Internationale partners
De internationale partners van BEPROACT, gesubsidieerd door het Interreg North West Europe-programma, zijn: Die Autobahn, Region Bourgogne Franche Comte, Dublin City Council, Flanders Environment Agency, Bast Bundesanstalt für Straßenwesen, Université de Lille, Rijkswaterstaat, TNO, Luxembourg Institute of Science and Technology, RTC Water en Geosparc. Meer informatie: beproact.nweurope.eu.
Slimmer assetmanagement
Feron geeft aan dat BEPROACT niet alleen over de techniek van data gaat, maar ook over organisatie. ‘Hoe zet je de stap van data-analyse naar slimmer assetmanagement? Dat is een organisatievraagstuk. Het gaat om mensen een ander denkraam geven, nieuwe technieken toepassen in je organisatie en managers die ict ingewikkeld vinden meenemen in de ontwikkelingen. Als je daarmee aan de slag gaat, ben je eigenlijk bezig met verandermanagement. En daarbij kunnen we van elkaar leren.’ Hij geeft een voorbeeld: ‘Bij Rijkswaterstaat zijn we gewend om assetmanagement veelal op regioniveau aan te vliegen. Nu moeten assetmanagers leren om het meer op een landelijke en digitale manier te doen, op basis van goede data-analyses. Uiteindelijk is alles erop gericht om onze netwerken op een duurzame wijze beter te laten presteren, zodat de gebruikers er nu en in de toekomst veilig gebruik van kunnen blijven maken.’
Flattening the curve
Als gezegd: bij het onderhoud van zijn assets staat Rijkswaterstaat samen met aannemers en ingenieurs voor een uitdaging. ‘De komende 10 jaar komt er bijvoorbeeld heel veel onderhoud, renovatie en vervanging van bruggen aan’, benadrukt Feron. ‘Dat kan niet allemaal tegelijk. We willen die piek uitsmeren over de tijd: flattening the curve. Tegelijkertijd willen we voorkomen dat we bruggen moeten afsluiten vanwege onveilige situaties. Daarom hebben we slimmere oplossingen nodig. TNO helpt ons daar binnen BEPROACT bij.’ Bart Luiten, projectleider digitaliseringsprojecten bij TNO, licht toe: ‘Met bestaande data – van inspectierapporten tot sensormetingen – willen we de renovaties van bruggen beter prioriteren. Al die data zijn bij Rijkswaterstaat verspreid over verschillende afdelingen. Wij ontwikkelen tools om data uit verschillende systemen samen te brengen in 1 datamodel. Aan dat model voegen we kennis van experts toe. Samen vormt dit een data- en kennismodel dat we kunnen gebruiken om bruggen ten opzichte van elkaar te prioriteren. Met andere woorden: welke bruggen zijn als eerste toe aan renovatie en welke kunnen nog wachten?’
Vervolg op EU-project BEGOOD
BEPROACT is een vervolg op BEGOOD, een ander EU-project om datagedreven innovaties te stimuleren. Het doel va BEGOOD was om openbare overheidsinformatie te hergebruiken voor commerciële doelen. Binnen BEGOOD kregen marktpartijen de kans om betaald aan innovaties te doen. Met hun innovaties mochten zij vervolgens zelf de markt op. Dat was een succes. Zo is er via BEGOOD in Brussel een routeapp voor fietsers ontwikkeld, die op basis van actuele metingen de fietsroute met de schoonste lucht aanbiedt, bijvoorbeeld via een park in plaats van langs de drukke weg.
Kennis hergebruiken
‘BEPROACT geeft ons de ruimte om een keer de neus te stoten, het opnieuw te proberen en dan wél te slagen’
Rijkswaterstaat hoopt dat de kennis die voortkomt uit dit project ook bruikbaar is voor andere assets. ‘Met het prioriteringsmodel van TNO kunnen we een beter en preciezer onderhoudsplan voor de komende 10 jaar maken’, aldus Feron. ‘En de methodiek in zo’n model is in heel Europa te gebruiken, ook voor andere assets zoals wegen en sluizen.’ Dat is ook het doel van TNO, vertelt Luiten. ‘BEPROACT is een EU-gesubsidieerd onderzoeksproject, maar we financieren nog altijd 75% zelf. Hoewel we geen winstoogmerk hebben, verdienen we zo’n investering toch graag terug. Bijvoorbeeld door ook andere beheerders te ondersteunen bij de ontwikkeling en inpassing ervan.’ Tegelijkertijd biedt de subsidie ruimte om te innoveren en te experimenteren. ‘Het is onderzoek’, geeft Luiten aan. ‘Je kunt niet altijd voorspellen wat eruit komt. BEPROACT geeft ons de ruimte om een keer de neus te stoten, het opnieuw te proberen en dan wél te slagen.’
Van elkaar leren
En dan is er nog een ander aspect dat BEPROACT interessant maakt voor TNO. ‘Het grootste voordeel is dat we dankzij dit project kunnen samenwerken met experts van bijvoorbeeld de Duitse evenknie van Rijkswaterstaat’, vertelt Luiten. ‘Normaal heb je niet zo snel contact met elkaar. Of alleen als opdrachtnemer. Nu zijn we partners in een consortium en kunnen we inzicht krijgen in hun uitdagingen, werkwijze en data. Dat maakt innovatie makkelijker en kansrijker.’ Bij BEPROACT kunnen de deelnemende landen en instituties dus leren van elkaars innovaties. Feron: ‘En vervolgens kunnen ook EU-landen die niet meedoen ervan profiteren. BEPROACT is open voor iedereen: we werken met open concepten, open data en open modellen. Het ontwikkelen van kennis en digitale openheid, dat willen we samen met Europese partners doen.’
