Foto Martine Krekelaar

Gebruiksgemak staat voorop in de app die softwarebedrijf Twyns ontwikkelde voor de boa’s (buitengewoon opsporingsambtenaren) van Rijkswaterstaat. Een half jaar na livegang zijn de ervaringen positief. Zien weginspecteurs en mobiele verkeersleiders met een boa-status een overtreding op de snelweg of de vaarweg? Dankzij de nieuwe app is een passende bon snel ingevoerd. En dat is een belangrijke stap voorwaarts voor een veilige én efficiënte (vaar)weg.

Boa’s hebben in hun werk met het nodige papierwerk te maken. Denk aan het opmaken van processen-verbaal en het uitschrijven van boetes bij overtredingen. Bij Rijkswaterstaat hebben zo’n 250 weginspecteurs en mobiel verkeersleiders de boa-status. In hun werk maken zij gebruik van een app op hun telefoon of iPad. Deze boa-app geeft automatisch de locatie weer waar de boa zich bevindt en met hulp van foto’s kunnen ze de nodige bewijslast toevoegen.

Eén integrale app

‘Beide partijen hadden hun eigen app, zonder dat hier direct aanleiding voor was’

Pieter Lips, projectleider van de nieuwe boa-app bij Rijkswaterstaat Centrale Informatievoorziening (CIV), vertelt dat er in de oorspronkelijke app een duidelijk onderscheid was tussen de app voor weginspecteurs en die voor mobiele verkeersleiders. ‘Wat heet: beide partijen hadden hun eigen app, zonder dat hier direct aanleiding voor was. Zowel de functionaliteiten in de app als de inrichting aan de achterkant – waar alle gegevens worden verwerkt en bewaard – verschilden van elkaar. Dat moest anders. Samen met onze collega’s van Rijkswaterstaat Verkeer- en Watermanagement (VWM) hebben we besloten om één integrale app voor alle boa’s van Rijkswaterstaat te ontwikkelen. Daar zijn we in februari 2022 mee gestart.’ Lips geeft aan dat het ontwikkelproces succesvol is verlopen. ‘Mede dankzij de efficiënte en betrokken samenwerking met softwareontwikkelaar Twyns.’

Bijzondere opdracht

Ook Twyns is te spreken over de samenwerking. Co-founder Paul van der Weijde noemt de ontwikkeling van de nieuwe boa-app een bijzondere opdracht. Dat komt volgens hem vooral door de locatie waar het toezicht plaatsvindt. ‘Binnen de bebouwde kom heb je meestal genoeg aan een straatnaam en een huisnummer om aan te geven waar een strafbaar feit heeft plaatsgevonden. Maar op de snelweg is dat geen optie. Daarom hebben we in de nieuwe boa-app de mogelijkheid ingebouwd om een wegnummer en hectometerpaaltje te selecteren. Op de vaarweg is dat overigens weer anders. Daar kun je als locatiemarkering bijvoorbeeld een bepaalde vuurtoren kiezen.’

Snel selecteren

Ook aan de zogeheten feitgecodeerde zaken – veelvoorkomende overtredingen waar in het recht een code aan hangt met een vastgesteld bedrag voor een boete – is aandacht besteed in de nieuwe app. Boa’s kunnen deze feiten nu snel selecteren uit een locatieafhankelijke lijst. Zo is het negeren van een rood kruis wel beschikbaar voor een weginspecteur op de snelweg, maar niet voor een mobiel verkeersleider op het water. Naast zulke standaard bonnen biedt de app ruimte voor uitgebreidere processen-verbaal. Van der Weijde: ‘Als een schip bijvoorbeeld olie loost, hangt een strafmaatregel heel erg van de precieze situatie af. Daarvoor is onderzoek nodig en moet de boa samen met de politie een dossier kunnen opbouwen.’

De nieuwe boa-app in de praktijk. Foto: Martine Krekelaar

Privacy en security gewaarborgd

Die samenwerking met organisaties als de politie en het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) stelt allerlei extra eisen aan de app, bijvoorbeeld vanuit de Wet politiegegevens en de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Lips geeft aan dat privacy en security een belangrijke rol speelden in de ontwikkeling van de app. ‘Helemaal omdat er zeer vertrouwelijke persoonsgegevens in het systeem komen. Ons Testcentrum voor Verificatie en Validatie (CIVVV) heeft daarom gerichte tests uitgevoerd met de app, waaruit enkele kwetsbaarheden in de dataopslag en broncode voortkwamen. Twyns heeft die vervolgens direct verholpen. Hierdoor lopen we veel minder kans dat (persoons)data “op straat” belanden.’

Processen verbeterd

‘De app voelt voor de medewerkers als onderdeel van hun eigen vertrouwde omgeving’

Daarnaast ging het ontwikkeltraject niet alleen om de app zelf, maar ook om een verbeterslag voor de processen daaromheen. ‘Foto’s die dienen als bewijsmateriaal, kunnen nu bijvoorbeeld automatisch meegestuurd worden naar het CJIB’, legt Van der Weijde uit. ‘Daar zijn geen losse mailtjes meer voor nodig. Ook is er een standaard kwaliteitscontrole door de backoffice in Maastricht. Die controleren bijvoorbeeld of de formulering van een proces-verbaal klopt en koppelen dit direct terug aan de boa als er een aanpassing nodig is. Dat scheelt veel telefoontjes.’

Overleg en afstemming

Het afstemmen van de app op de specifieke eisen en wensen van Rijkswaterstaat raakte dus een breed scala aan onderwerpen. Daarvoor werden dan ook heel wat overlegsessies belegd. Daarnaast testten 17 gebruikers de verschillende versies van de app uitvoerig in de praktijk. Verder dachten functioneel beheerders en andere collega’s van verschillende Rijkswaterstaat-afdelingen mee. ‘Hierdoor is de app volledig afgestemd op gebruiksvriendelijkheid’, stelt Lips. Dit gebruiksgemak komt ook terug in de koppeling van de app aan de eigen login-service van Rijkswaterstaat. Van der Weijde: ‘Daardoor voelt de app voor de medewerkers als onderdeel van hun eigen vertrouwde omgeving.’

Tevreden gebruikers

De nieuwe app is op 25 april 2023 in gebruik genomen. Lips is trots op het resultaat. ‘Iedereen heeft heel hard z’n best gedaan voor deze app. En dat is belangrijk, want wij moeten onze boa’s zo goed mogelijk ondersteunen in hun werk. De nieuwe boa- app draagt hier zeker aan bij.’ De gebruikers werken inmiddels een half jaar met de app. Hun ervaringen zijn zeer positief. ‘Het opmaken van een proces-verbaal is een stuk makkelijker geworden’, vertelt medewerker operationele advisering Jeroen Santing. ‘Daardoor kun je weer sneller aan de slag met je “echte” werk. Een groot verschil met de vorige app is ook dat ik een proces-verbaal als het even niet uitkomt gewoon op kan slaan. Dan maak ik ‘m op een later moment af en dan vanaf een laptop of computer.’