Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar de verbreding van snelwegen heeft ook grote impact op de bereikbaarheid voor kruisend verkeer, zoals fietsers en voetgangers. Fietsroutes onder of langs de weg worden afgesloten, waardoor fietsers moeten omrijden. Dat zorgt niet alleen voor een langere reistijd en soms ook het gevoel van onveiligheid, bijvoorbeeld door het ontbreken van verlichting langs de omleiding, maar ook voor hoofdpijn bij wethouders die er door hun inwoners op worden aangesproken. Hoe zorg je bij aanpassingen van de hoofdwegen dat fietsers bij kruisende wegen toch veilig en prettig van A naar B kunnen? We laten een voorbeeld over alternatief vervoer en een voorbeeld over design thinking zien.
Voor de bouw van het dak van de A9 Gaasperdammertunnel ter hoogte van het Nellesteinpad, moest het fietspad worden afgesloten. Dit is een belangrijke fietsverbinding die de A9 kruist, met name voor schoolgaande kinderen. Veel kinderen wonen in de buurten aan de noordkant van de A9 terwijl er aan de zuidkant een aantal drukbezochte scholen ligt.
Pendeltrein
Om te zorgen dat de schoolkinderen niet te ver moesten omrijden om naar school te gaan, werd het fietspad bij voorkeur tijdens schoolvakanties afgesloten. Toen dat één keer onmogelijk was, omdat anders de planning van het werk aan de tunnel te ver zou uitlopen, is door het omgevingsteam samen met de aannemer hiervoor aan een oplossing gewerkt. Een alternatieve route zou te lang zijn voor de schoolgaande kinderen. Zo ontstond het idee om een treintje in te zetten. Net zo’n treintje dat vaker voor toeristen wordt ingezet. De 'Nellesteinexpress' werd geïntroduceerd. Dit pendeltreintje reed voor en na schooltijd over de omleidingsroute naar school en de BSO. Een informatiebrief over de trein en de haltes werd verspreid via de scholen. Andere wijkbewoners konden ook gratis gebruikmaken van de treintjes.
De beste ‘OM-weg’
Een andere omleidingsroute die fietsers als te lang ervoeren, was bij de wegverbreding van de A1/A6 Diemen / Almere Havendreef. In het Kromslootpark in Almere waren van maart 2015 tot augustus 2016 gelijktijdig twee fietstunnels afgesloten. De omleiding voor fietsers werd hierdoor wel erg lang en bovendien als onveilig ervaren. Dat laatste kwam vooral omdat er geen verlichting en veel dichte begroeiing langs de weg was.
Rocco Wisker, gemeente Almere: "Wij hadden dit niet kunnen verzinnen, maar met het outside the box denken van de scholieren is dit tot stand gekomen."
Wat nu te doen? Een kortere omleidingsroute was alleen te realiseren tegen hoge kosten. Om te kijken wat mogelijk was en ook nog realiseerbaar, zochten de collega’s van het project A1/A6 samen met bewoners, de gemeente Almere en de aannemer naar een oplossing. Hieruit ontstond de beste 'OM-weg'. Nog steeds een lange omweg, maar wel een prettige. Die ook nog eens door alle betrokkenen samen was bedacht. Om deze route sociaal veiliger te maken, werd de verlichting aangepast en planten gesnoeid.
Armijn Snelder, gemeente Almere: "De verkeersbordengalerij was zelfs zo succesvol dat de borden werden gestolen."
Creatieve verkeersborden
Dat ging de leerlingen van het Arte College uit Almere nog niet ver genoeg. Zij zetten al hun creativiteit in om de omleidingsroute nog mooier te maken. En dat is gelukt! Hun ontwerpen leidden tot een ‘OM-weg’ met een knipoog. Om de leerlingen ook een beetje wegwijs te maken in de wereld van verkeerskunde en wat er allemaal bij komt kijken als je een weg en fietstunnels verbreedt, gaven collega’s van SAA een week les over dit onderwerp.
Design Thinking
Om bij lastige keuzes er toch met elkaar uit te komen, is het zogenaamde ‘design thinking’ ontstaan. In dit geval kwamen collega’s van de gemeente, de aannemer, het project A1/A6 en de leerlingen samen om te kijken hoe zij het probleem van de lange omleidingsroute konden oplossen. Door creatief met problemen om te gaan, is het mogelijk om niet voor de hand liggende oplossingen te vinden.
