Je kunt je voorstellen dat informatie over bijvoorbeeld de breedte van de vaarweg, brughoogtes, de lengte of drempels bij sluizen voor schippers van groot belang is. Daarnaast heeft Rijkswaterstaat ook een Europese verplichting om vaarweginformatie te leveren aan de vaarweggebruikers, te zorgen dat deze kwalitatief op orde is en gevonden kan worden. Het Nautisch Data Team (NDT) werkt daar hard aan Met als uiteindelijk doel het vergroten van de datakwaliteit.

Vaarweginformatie

Ina Schoorl, coördinator van het NDT, legt uit: ‘We werken met statische data. Gegevens over bijvoorbeeld vaarwegkenmerken, sluisbedientijden, marifoonkanalen, brughoogtes en informatie die nodig is voor het vinden van een ligplaats. Deze vormen de basis voor de elektronische vaarkaarten (IENC) en zijn voor vaarweggebruikers te vinden op vaarweginformatie.nl voor Nederland, internationaal op euris-portal.eu. Ook via verschillende apps of in-ship kaartsystemen. Het NDT werkt dus niet aan real-time-data zoals een storing op een bepaald moment. Dat is een ander traject.’

‘Alles wat wij als team doen, heeft consequenties op een ander vlak. Daarvan zijn we ons bewust’

Samenwerken aan kwaliteit

Op de vraag waarom het zo belangrijk is om de data op orde te krijgen en te houden, antwoordt Ina: ‘Iedereen herinnert zich nog het ongeluk bij Grave waarbij een binnenvaartschip in dichte mist door de gesloten stuw voer. Na onderzoek was één van de aanbevelingen de verouderde informatie- en volgsystemen te vervangen en op orde te krijgen. Daarmee kan bijvoorbeeld de sluiting van een stuw niet alleen met ballenlijnen en lichten gemarkeerd worden, maar ook via een data-keten gedeeld worden met scheepvaart in het gebied. Rijkswaterstaat heeft het initiatief genomen om deze nautische data onder te brengen in één landelijk systeem: Fairway Information Services (FIS). Nu zijn alle vaarwegbeheerders in Nederland verantwoordelijk voor het verstrekken van informatie over hun vaarweg. Hierbij is het mogelijk om voor alle beheerders van havens en vaarwegen om zelf hun gegevens in FIS te verwerken. En ons team helpt hen daarbij.’

Systemen met elkaar verbonden

Het opvragen, verwerken en uniform vastleggen van nautische data is een complex proces. Ina licht toe: ‘Voordat je begint moet je eerst duidelijke definities opstellen. Wat is de brughoogte als de waterstand varieert, wat versta je onder een rivier en een kanaal? En op basis van welke waarden bepaal je de drempels bij sluizen. Vervolgens wordt de aanwezige data bestudeerd en geanalyseerd en vraagt het NDT data op bij de vaarwegbeheerders. Voor een goede verwerking moet je ook weten of en hoe de verschillende systemen met elkaar verbonden zijn en wat er met de gegevens gebeurt. Alles wat wij als team doen, heeft consequenties op een ander vlak. Daarvan zijn we ons bewust.’

Nautisch Data Team

Rijkswaterstaat neemt als data broker voor ruim 400 vaarwegbeheerders zoals gemeenten, provincies en havens, de coördinatie op zich om de nautische data op orde te krijgen. Dat kun je de ‘onzichtbare data’ noemen in vergelijking met real-time informatie, dat zoals gezegd een ander traject is. Iedereen wordt zich steeds meer bewust van het belang van goede informatie en de noodzaak van samenwerken en kennisdelen. Er is veel informatie beschikbaar en vaarwegbeheerders en schippers kunnen via ndt@rws.nl ook data doorgeven. Tot slot zegt Ina: ‘Data op orde draagt zeker bij aan goede informatievoorziening en daarmee aan de veiligheid op het water. Natuurlijk blijft een schipper zelf verantwoordelijk maar wij zorgen er met ons team graag voor dat schippers zo goed mogelijke toegang hebben tot de data.’