Ordentelijk grondverzet blijft belangrijk

In 2020 blijven we investeren in de kennisbasis rond bestaande regelgeving op het gebied van grondverzet (graven, saneren, toepassen, reinigen en storten).  Grondverzet is overal in Nederland aan de orde van de dag. Vanwege het belang van een vitale bodem voor veilig gebruik van de bodem en de bijdrage van de bodem aan maatschappelijke opgaven is het noodzakelijk om zorgvuldig om te gaan met dit grondverzet. Recente incidenten laten zien dat het op peil houden van kennis zowel voor de ondersteuning van het Rijk als decentrale overheden vanuit een optiek van opdrachtgeverschap, uitvoering en toezicht noodzakelijk is. De ontwikkeling rond het PFAS dossier vraagt om geïmplementeerd beleid en lokale regels rond grondverzet aan te vullen met beleid en regels voor PFAS houdende grond en baggerspecie. Ondersteuning bij de doorontwikkeling, toepassing en uitleg van het tijdelijk handelingskader PFAS vraagt extra aandacht in 2020.

Hoewel de Omgevingswet een andere structuur heeft zijn de regels voor grondverzet in hoofdzaak straks ongewijzigd. De inbouw van de bestaande bodemregelgeving (o.a. Besluit bodemkwaliteit, Besluit uniforme saneringen etc.) in de Omgevingswet heeft in 2020 prioriteit. De ondersteuning van bestaand beleid bestaat door de dynamiek rond PFAS uit meer dan ‘de winkel openhouden tijdens de verbouwing’.

Besluit bodemkwaliteit (Bbk)

In 2019 is het Ontwerp-aanvullingsbesluit bodem Omgevingwet aan de Tweede Kamer aangeboden. In dit aanvullingsbesluit zijn de regels rond het toepassen van grond, baggerspecie, bouwstoffen en mijnsteen uit het Besluit bodemkwaliteit overgeheveld naar het Besluit activiteiten leefomgeving. De resterende bepalingen uit het Bbk die zich voornamelijk richten op de kwalibo regels en de afgifte van milieuverklaringen bodemkwaliteit zijn opnieuw gestructureerd. Bij deze omzetting zijn diverse verduidelijkingen doorgevoerd en zijn enkele beleidsaanpassingen doorgevoerd, onder andere op het gebied van uitfaseren van IBC-bouwstoffen en op het gebied van diepe plassen. In 2020 wordt de Regeling bodemkwaliteit als sluitstuk van de ombouwoperatie omgezet. Daarnaast is de verwachting dat eind 2020 het definitieve handelingskader voor PFAS in de Regeling bodemkwaliteit wordt ondergebracht.

De kennisbasis van de regels voor het grondverzet moet op peil blijven. Decentrale overheden zullen, mede met het oog op PFAS en de komst van de omgevingswet ook in 2020 onderhoud plegen aan hun lokale bodembeleid. Ook doen zich nog altijd nieuwe problemen voor. Denk aan de omgang met diffuse loodverontreinigingen in bodems, asbestonderzoeken in relatie tot puin en afval in de bodem en nieuwe verontreinigingen zoals PFOS, PFAS en GenX. We ondersteunen decentrale overheden vraaggestuurd bij het maken en actualiseren van lokaal beleid voor bijzondere vraagstukken en/of calamiteiten die zich in de uitvoeringspraktijk voordoen. We kijken bij die ondersteuning al wel vooruit naar de manier waarop de oplossingen straks passen binnen de Omgevingswet. De dossiers rond Thermisch gereinigde grond, diepe plassen, AEC-bodemas, rubbergranulaten op kunstgrasvelden, PFAS en vervuilde grond in Barneveld vragen om strategische inbreng van specialistische kennis ten behoeve van beantwoording vragen vanuit politiek en de Tweede Kamer. Bodem+ blijft die kennis onderhouden en inbrengen. Voorts ondersteunt Bodem+ de beleidsevaluatie en de opvolging daarvan die het ministerie uitvoert op het gebied van het kwaliteitsborging stelsel in het bodembeheer (kwalibo).

Bodem Toets- en Validatieprogramma

We verzorgen ook in 2020 het beheer en onderhoud van het Bodem Toets- en Validatieprogramma, ofwel BoToVa. Dit doen we in samenwerking met het Informatiehuis Water en SIKB.

Overige taken

Voor de landelijke werkgroep Toezicht en Handhaving leveren we het secretariaat voor de werkgroep en de organisatie van minstens 3 platformdagen (2 landelijk, minimaal 1 regionaal). Dit doen we samen met de Inspectie Leefomgeving & Transport (IL&T) en SIKB. We ondersteunen de Kwaliteitsimpuls Wet bodembescherming van het Platform Overheid en Kwaliteit Bodembeheer (POKB) nog één jaar, maar staken dit vanaf 2021. Met gemeenten en omgevingsdiensten zijn we in gesprek hoe zij dit platform kunnen overnemen en integreren in soortgelijke visitatieprogramma’s.

Voor de opgave ‘Ondersteuning onderhoud bestaande bodembeleid en -regelgeving’ hebben wij voor 2020 circa 6,6 fte aan capaciteit gepland.